
Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là một trong những nguồn thu quan trọng của ngân sách nhà nước Việt Nam, được quy định bởi Luật Thuế TNDN số 67/2025/QH15 (có hiệu lực từ 01/10/2025, áp dụng cho kỳ tính thuế năm 2025).
Để khuyến khích đầu tư, phát triển công nghệ cao, năng lượng sạch và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, Việt Nam đã thiết kế nhiều chính sách ưu đãi thuế TNDN, bao gồm giảm thuế suất, miễn thuế, giảm thuế và kết chuyển lỗ.
Các ưu đãi này được quy định tại Điều 12, 13, 14 và 16 của Luật 67/2025/QH15, tập trung vào các ngành nghề, địa bàn ưu tiên, đồng thời đảm bảo không gây xói mòn cơ sở thuế. Bài viết này trình bày chi tiết về các ưu đãi thuế TNDN, điều kiện áp dụng và lợi ích mang lại.
1. Nguyên tắc áp dụng ưu đãi thuế TNDN
Theo Điều 12, ưu đãi thuế TNDN được áp dụng dựa trên các nguyên tắc sau:
- Ngành nghề và địa bàn ưu đãi: Chỉ áp dụng cho các lĩnh vực hoặc khu vực được khuyến khích đầu tư, như công nghệ cao, năng lượng tái tạo, hoặc các khu kinh tế đặc biệt.
- Ưu tiên luật TNDN: Nếu có mâu thuẫn với các luật khác (trừ Luật Thủ đô và nghị quyết đặc thù), Luật TNDN được ưu tiên áp dụng.
- Lựa chọn ưu đãi tối ưu: Doanh nghiệp đủ điều kiện nhiều loại ưu đãi được chọn mức có lợi nhất.
- Hạch toán riêng: Thu nhập hưởng ưu đãi phải được hạch toán riêng. Nếu không, cơ quan thuế sẽ phân bổ dựa trên tỷ lệ tài sản cố định (TSCĐ).
- Không áp dụng ưu đãi: Đối với một số thu nhập như chuyển nhượng bất động sản (trừ nhà ở xã hội), chuyển nhượng vốn, kinh doanh trò chơi điện tử, hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ ô tô, máy bay), hoặc thu nhập từ hoạt động ngoài Việt Nam.
>> Tham khảo: Cách tính thuế TNDN theo quy định hiện hành 2025.
2. Các loại ưu đãi thuế TNDN
2.1. Thuế suất ưu đãi
Theo Điều 13, các mức thuế suất ưu đãi được áp dụng cho các lĩnh vực và địa bàn cụ thể:
- Thuế suất 10% trong 15 năm:
- Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ thông tin, sản xuất phần mềm, nghiên cứu khoa học, sản xuất chip bán dẫn, trung tâm dữ liệu AI.
- Dự án đầu tư mới tại khu công nghệ cao, khu kinh tế, khu nông nghiệp công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung.
- Dự án năng lượng sạch (điện gió, điện mặt trời, năng lượng sinh khối) hoặc bảo vệ môi trường (xử lý chất thải, giảm phát thải khí nhà kính).
- Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo theo Nghị quyết 198/2025/QH15.
- Thuế suất 15%:
- Doanh nghiệp nhỏ có doanh thu năm trước ≤3 tỷ VND (đối với doanh nghiệp mới, điều kiện do Chính phủ quy định).
- Thuế suất 17%:
- Doanh nghiệp vừa có doanh thu từ >3 tỷ đến ≤50 tỷ VND/năm.
Lưu ý: Thuế suất ưu đãi được áp dụng cho toàn bộ thời gian hoạt động đối với một số lĩnh vực đặc thù (ví dụ: xã hội hóa giáo dục, y tế không vì lợi nhuận). Sau thời hạn ưu đãi, doanh nghiệp trở về mức thuế suất thông thường (20%).
>> Tham khảo: Hóa đơn điện tử; Báo giá hóa đơn điện tử.
2.2. Miễn thuế và giảm thuế
Theo Điều 14, các mức miễn thuế và giảm thuế bao gồm:
- Miễn thuế 4 năm + giảm 50% trong 9 năm tiếp theo:
- Dự án đầu tư mới trong các lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng tái tạo, sản xuất thiết bị y tế, hoặc tại khu kinh tế, khu công nghệ cao.
- Doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, cơ khí trọng điểm, hoặc quốc phòng/an ninh.
- Miễn thuế 2 năm + giảm 50% trong 4 năm tiếp theo:
- Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (theo Nghị quyết 198/2025/QH15).
- Doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh (đáp ứng điều kiện về quy mô, ngành nghề).
- Dự án đầu tư tại địa bàn khó khăn hoặc khu công nghệ số tập trung.
- Miễn thuế hoàn toàn:
- Thu nhập từ hoạt động của tổ chức khoa học công lập, đại học công lập không vì lợi nhuận.
- Thu nhập từ xã hội hóa giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao (không chia lợi nhuận).
2.3. Kết chuyển lỗ
Theo Điều 16, doanh nghiệp được phép kết chuyển lỗ tối đa 5 năm liên tục từ năm phát sinh lỗ. Quy định này giúp giảm gánh nặng thuế trong giai đoạn đầu hoạt động, đặc biệt cho doanh nghiệp khởi nghiệp hoặc đầu tư lớn:
- Điều kiện: Lỗ phải được hạch toán rõ ràng, có chứng từ hợp lệ.
- Đặc biệt: Lỗ từ hoạt động bất động sản có thể bù trừ với thu nhập từ kinh doanh chính, nhưng không áp dụng cho phần thu nhập được hưởng ưu đãi.
>> Tham khảo: Hộ, cá nhân kinh doanh cho thuê nhà không khai thuế bị xử lý như thế nào?
3. Ngành nghề và địa bàn được hưởng ưu đãi
3.1. Ngành nghề ưu đãi
Luật 67/2025/QH15 ưu tiên các lĩnh vực sau:
- Công nghệ cao: Sản xuất phần mềm, chip bán dẫn, trung tâm dữ liệu AI, an toàn thông tin.
- Năng lượng sạch: Điện gió, điện mặt trời, năng lượng sinh khối, xử lý chất thải.
- Khởi nghiệp sáng tạo: Doanh nghiệp khởi nghiệp theo Nghị quyết 198/2025/QH15.
- Xã hội hóa: Giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao không vì lợi nhuận.
- Công nghiệp hỗ trợ: Sản xuất linh kiện, cơ khí trọng điểm, quốc phòng/an ninh.
- Báo chí: Bao gồm doanh thu từ quảng cáo.
- Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Hỗ trợ đặc biệt cho doanh nghiệp có doanh thu thấp.
>> Tham khảo: Tra cứu hóa đơn; Tra cứu hóa đơn điện tử.
3.2. Địa bàn ưu đãi
- Khu kinh tế, khu công nghệ cao, khu nông nghiệp công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung.
- Địa bàn khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn (theo danh mục Chính phủ ban hành).
Lưu ý: Khu công nghiệp thông thường không còn được hưởng ưu đãi từ 01/10/2025.
4. Điều kiện áp dụng ưu đãi
Để được hưởng ưu đãi, doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện tại Điều 18:
- Hạch toán riêng: Thu nhập từ hoạt động ưu đãi phải được ghi nhận riêng biệt. Nếu không, cơ quan thuế phân bổ theo tỷ lệ TSCĐ.
- Chứng nhận hợp lệ: Ví dụ, doanh nghiệp công nghệ cao cần có chứng nhận từ cơ quan có thẩm quyền.
- Không áp dụng cho lĩnh vực cấm: Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (trừ nhà ở xã hội), kinh doanh trò chơi điện tử, hoặc hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt không được hưởng ưu đãi.
- Truy thu nếu vi phạm: Nếu doanh nghiệp không đáp ứng điều kiện, cơ quan thuế sẽ truy thu thuế kèm lãi và phạt (theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP).
>> Tham khảo: Thủ tục phát hành hóa đơn điện tử.
5. Lợi ích và tác động của ưu đãi thuế TNDN
5.1. Lợi ích cho doanh nghiệp
- Giảm gánh nặng tài chính: Miễn thuế và giảm thuế giúp doanh nghiệp mới hoặc khởi nghiệp sáng tạo có thêm vốn tái đầu tư.
- Khuyến khích đầu tư: Thuế suất ưu đãi và kết chuyển lỗ tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ cao, năng lượng sạch, hoặc địa bàn khó khăn.
- Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ: Thuế suất 15% và 17% giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa cạnh tranh tốt hơn.
5.2. Tác động kinh tế – xã hội
- Thúc đẩy công nghệ và bền vững: Ưu đãi cho năng lượng sạch, công nghệ cao góp phần đạt mục tiêu trung hòa carbon vào 2050.
- Phát triển địa phương: Ưu đãi cho địa bàn khó khăn giúp thu hút đầu tư, tạo việc làm và giảm chênh lệch vùng miền.
- Hỗ trợ xã hội hóa: Miễn thuế cho giáo dục, y tế không vì lợi nhuận góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ công.
>> Tham khảo: Thời điểm lập hóa đơn điện tử.
Kết luận
Mọi thắc mắc hay muốn được tư vấn về phần mềm hóa đơn điện tử E-invoice hoàn toàn miễn phí, Quý doanh nghiệp vui lòng liên hệ:
CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN
- Địa chỉ: Số 15 Đặng Thùy Trâm – Cầu Giấy – Hà Nội
- Tổng đài HTKH: 1900 4767 – 1900 4768
- Tel : 024.37545222
- Fax: 024.37545223
- Website: https://einvoice.vn/
Để lại một phản hồi